ujmować się
  • Energa
    18.06.2009
    18.06.2009
    Jak i czy odmieniać przez przypadki nazwę firmy Energa SA (która została wymyślona przez agencję reklamową), a także wieloczłonowe nazwy spółek zależnych, takie jak: Energa Operator, Energa Operator Oddział w Gdańsku, Energa Obrót, Energa Obsługa i Sprzedaż, Energa Elektrownie Ostrołęka, Energa Nieruchomości, Energa Elektrociepłownia Elbląg / Piwonice, Energa Oświetlenie Sopot?
  • Idiom a frazeologizm
    31.05.2017
    31.05.2017
    Dzień dobry.
    Czym zasadniczo różni się idiom od frazeologizmu?
    Pozdrawiam.
  • imiesłów przysłówkowy a przecinki
    7.10.2010
    7.10.2010
    Przykład: „Rozwiązuję zadanie, obliczając całkę”. Może to znaczyć, że rozwiązuję zadanie poprzez obliczenie całki z zadania albo że rozwiązuję jakieś zadanie, a na boku równocześnie obliczam też całkę, nie związaną z zadaniem. W pierwszym znaczeniu przecinek wydaje się być nieuzasadniony (mówimy o sposobie rozwiązania zadania). Inny przykład (K. Vonnegut, Jr): „Zrobił pan głupstwo zostając komunistą”. Jak jest naprawdę?
  • Interpunkcja przydawkowego równoważnika zdania

    30.01.2023
    30.01.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie kwestia postawienia przecinka w zdaniach typu:

    Zdania tworzone są przez słowa, które kombinowane w odpowiedni sposób tworzą treść komunikatu.

    Nie mam wątpliwości co do tego, że segment „kombinowane w odpowiedni sposób” można wydzielić przecinkami lub półpauzami. Czy jednak można całkowicie zrezygnować z tego wydzielania – tak jak zaproponowałem na początku?

    Pozdrawiam

  • jury i sędziowie w sporcie
    21.10.2014
    21.10.2014
    Czym się różni jury od sędziów w kontekście zawodów sportowych lub konkursu innego typu? I czy jury może być jednoosobowe?
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • mieszkańcy Caracas
    22.10.2003
    22.10.2003
    Znalazłem kolejną (po ałmatce / ałmaatce) rozbieżność pomiędzy Nowym słownikiem ortograficznym PWN pod red. E. Polanskiego a Słownikiem nazw własnych Jana Grzeni. Tym razem chodzi o wyraz karakasczyk / karakaszczyk. Jak jest tym razem?
    Przy okazji chciałem skomentować tamtą odpowiedź: jeśli źródło podaje tylko jedną pisownię, nie wspominając ani słowem o oboczności, to czytelnik przyjmuje, że jest to jedyny wariant albo przynajmniej zalecany. Jeśli formy są mniej więcej równoważne, to powinno się wymienić obydwie, a jeśli jedna ma nad druga wyraźna przewagę, to w obu słownikach powinno być tak samo. Oczekiwałbym od tak autorytatywnych źródeł jak pewuenowskie wydawnictwa, by nie stawiały mnie w obliczu takich rozterek.
  • nazwy regionów
    2.07.2007
    2.07.2007
    W słownikach są: Pilskie, Płockie, Konińskie… jako ‘region pilski’ itd. Jest większość byłych województw (nie ma Ciechanowskiego, Ostrołęckiego) plus Łowickie, Augustowskie, Łęczyckie, Lwowskie. W ofercie handlowej są mapy Ziemia kłodzka, oświęcimska, chrzanowska, jednak Kłodzkiego, Oświęcimskiego, Chrzanowskiego w słowniku brak. Jaki jest klucz uwzględniania poszczególnych regionów? Czy można tworzyć takie wyrazy od każdej miejscowości (np. w Jastarniańskiem, w Piskiem)?
  • pisownia pseudonimów
    8.05.2009
    8.05.2009
    Szanowni Państwo,
    mam problem w kwestii zapisu pseudonimów. Za przykład może posłużyć aktualny film Generał Nil. Zapis pełnego nazwiska bohatera: August Emil Fieldorf „Nil”, nie budzi moich wątpliwości. Ale jak należy zapisywać skróconą wersję: generał „Nil” czy generał Nil? Czy cudzysłów jest konieczny? Ta sama wątpliwość odnosi się choćby do sposobu zapisu internetowych nicków.
    Z poważaniem
    Katarzyna Szol
  • Przecinki chodzą parami
    9.05.2015
    9.05.2015
    Dzień dobry,
    chciałbym zapytać o zasadność przecinków (umieszczonych w nawiasie) w poniższych zdaniach:
    Powiedział, że się nie zgadza(,) i wyszedł.
    Utrzymywał, że miał rację(,) i powiedział, że nie wyjdzie.
    Zapytałem, czy to prawda(,) i odszedłem.

    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego